Bu defaki sorum şu: Rusya’daki gelişmelerin Türkiye’yi 2007’de olumsuz yönde etkileyecek sonuçlar doğurması söz konusu olabilir mi?

Önce Rusların ne düşündüğüne göz atalım. 2006 yılı aralık ayında “Kamuoyu Vakfı” tarafından yapılan Rusya ölçüsünde bir anketten aşağıdaki sonuçlar elde edilmiş:

1) Ankete katılanların yüzde 59'u 2006'yı kendileri için başarılı bir yıl olarak görürken yüzde 39’u zor geçtiğini söylemiş

2) Mali durumlarının iyileşip iyileşmediğine ilişkin soruya olumlu yanıt verenlerin sayısı yüzde 32. Olumsuz yanıt verenler ise yüzde 20. Durumlarında bir değişiklik olmadığını söyleyenlerin oranı ise yüzde 39.

3) 2006'da Rus ekonomisinin iyileşip iyileşmediği sorusuna olumlu yanıt verenlerin oranı sadece yüzde 34. Katılanların yüzde 42’si Rus ekonomisinde değişiklik olmadığı kanısında. Yüzde 14 ise Rus ekonomisinde olumsuz yönde gelişmelerin olduğunu düşünüyor.

4) Ankete katılanların yüzde 70'i, 2007'nin kendileri ve yakınları için başarılı bir yıl olacağını düşünüyor. Daha iyi bir sonuç almayı bekleyenlerin oranı ise yüzde 19.

2006’da Rusya’nın gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYH) yüzde 6.8-6.9 aralığında arttığı tahmin ediliyor. Bu hem daha önceki tahminlerin üzerinde hem de Rusya’nın büyüme hızında görülen düşme eğiliminin tersine çevrilebileceğinin müjdecisi olabileceği için dikkat çekici. Rusya 2003’te yüzde 7,3, 2004’te yüzde 7,2 ve 2005’te de yüzde 6,4 büyümüştü.

Enflasyon açısından ise Rusya Türkiye’ye benziyor. 2006 enflasyonu yüzde 9,1. Bu, son 15 yılın en düşük enflasyonu. Ama hedeflenen düzey (yüzde 7-7,5) ve dünyada benzer ülkelerle karşılaştırıldığında yüksek.

Rusya’nın dış ticaretine ilişkin ulaşabildiğim son bilgiler Kasım 2006’ya, ödemeler dengesine ilişkin diğer bilgiler ise 2006’nın ilk yarısına ait. Bu verileri kullanarak yaptığım çok kaba tahminlerim şöyle: Rusya’nın 2006 yılı ihracatı 300, ithalatı 130 ve cari denge fazlası da 130 milyar dolar dolayında. 2006 Eylül sonu itibariyle Rusya’ya yapılan yabancı doğrudan yatırımlar 35.3 milyar dolara ulaşmış. Ancak, aynı dönemde Rusya’nın yurtdışına yaptığı yatırımların miktarı da 34.6 milyar dolar. Rusya ekonomisinde yabancı yatırımlardan beklediği, bizde olduğu gibi tasarruf açığını kapatmak değil. Rusya’nın yatırımlarının ve tasarruflarının GSYH’ye oranlarının sırasıyla, yüzde 23 ve yüzde 33 (2005 yılı için IIF in tahmini).

Moskova’daki Geçiş Ekonomisi Enstitüsü'nün Aralık 2006 tarihli raporunda verilen bilgilere göre kasım ayı itibariyle Rusya federal bütçesinin fazlasının GSYH’ye oranı yüzde 8 olarak tahmin ediliyor.

Rusya’nın çevre korunması kurallarını sertleştirmesinin yabancı doğrudan yatırımları olumsuz yönde etkileyeceği düşünülüyor. Bunun somutta en dramatik yansıması Sakhalin açıklarında Shell, Gazprom ve iki Japon firmasının doğalgaz çıkarmak için başlattıkları 20 milyar dolar büyüklüğündeki dev projede oldu. Rusya, 2006 Eylül'ünde bu projenin çevre koruma koşullarını sağladığına ilişkin onayı vermedi. Bu projeye bel bağlamış olan Japonya başta olmak üzere pek çok ülke bundan çok rahatsız oldular. Rusya’da yeni yatırım yapma projelerinin gözden geçirilebileceği söylendi.

Ancak bütün bunların Rusya ekonomisinin 2007'deki performansını olumsuz yönde etkilemesi pek beklenmiyor. Putin’in, geçenlerde yaptığı ve söylendiğine göre, e-posta, telefon vs dahil bir milyon dolaylarında soru aldığı söylenen basın toplantısı da 2007 siyasal istikrarın bozulması tehlikesi olmadığını göstermeye yönelikti. Özetle, Rusya’daki gelişmelerden kaynaklanıp Türkiye’yi olumsuz etkileyebilecek bir şok olasılığı düşük.