Atina'da yapılan Eurocoton Genel Kurulunda sektörün son yıllardaki durumu masaya yatırıldı
Avrupa Birliği Pamuklu ve Benzeri Tekstil Sanayileri Birliği (Eurocoton) Genel Kurul Toplantısı, 3-4 Temmuz 2006 tarihlerinde Yunanistan Pamuklu Sanayicileri Birliğinin daveti üzerine Atina'da gerçekleşti. Genel kurula, ülkemizi temsilen, Türkiye Tekstil Sanayii İşverenleri Sendikası (TÜTSİS) yöneticileri Ertekin Ashaboğlu, Tuğrul Bornovalı, Sezer Mavituncalılar, Erhan Özkan, araştırma uzmanı Lerzan Öztürk ile İTKİB Brüksel Temsilcisi Haluk Özelçi iştirak etti. AB'de pamuklu sektörünün son durumunun gözden geçildiği toplantıda sektörün önceliklerinin Çin tehdidinin etkisi altında kaldığına dikkat çeken katılımcılar, bu ülke ile ticari ilişkilerde adil ve devamlı bir denge kurulmasının şart olduğunu belirttiler.
AB ekonomisi ve tekstil sanayii
Genel kurulun ilk gününde ifade edilen görüşler doğrultusunda AB pamuklu sektöründeki son durum satır başlarıyla şöyle:
• 2005 yılında Avrupa'da yurtiçi talep sabit kaldı. Dünya pazarlarındaki güçlü büyümeye rağmen ihracatta gelişme kaydedilemedi.
• DTÖ kotalarının 1 Ocak 2005 itibariyle kaldırılması ithalat üzerinde kaçınılmaz şekilde artış gösteren bir baskı yarattı.
• Çin, oyunda kendi kurallarını uygulamakta olup, pazar ekonomisinde genel olarak açıklanmasına imkan olmayacak derecede düşük fiyatlarla hücuma geçti. Bu durum Batı pazarlarına ve sektördeki şirketlere ciddi ekilde zarar verdi. Bir bütün olarak bakıldığında tüketiciler de bundan fayda sağlamadı. Birçok şirket kapanmak zorunda kaldı ve bu durum sektörün iş kaybında hızlanmaya yol açtı.
• Avrupa tekstil sanayi ve ticaretini temsil eden tüm teşkilatlar, acil tedbir alınması için AB karar akalarına baskıda bulundu. Bu durum medya yoluyla da geniş bir şekilde duyuruldu. Nihayet, Avrupa Komisyonu, Çin'den Avrupa'ya yapılan aşırı ihracatı yavaşlatmak için, Çin tekstil ürünlerine yönelik olarak bir gözetim maddesi uygulanmasının gerekli olduğuna ikna edildi.
• AB pamuklu sektörünün öncelikleri de Çin tehdidinin etkisi altında kaldı. Aslında, politik çevreler, Çin ile ticaret ilişkilerinde adil ve devamlı bir denge kurulmasının kesinlikle gerekli olduğunun farkına varmadıkları sürece, bu tehdit ortadan kalkmayacak. Bu açıdan, AB pamuklu tekstil sektörünün mücadelesi de devam edecek.

AB ticaret politikaları
Eurocoton Genel Kurul Toplantı-sı'nın ikinci gününde ise, Avrupa Komisyonu Ticaret Genel Müdürlüğü Tekstil Bölüm Başkanı Demos Spatha-ris, ticaret politikaları hakkında bilgi verdi ve sektörün görüşlerim aldı. Demos Spatharis konuşmasında, küreselleşmenin sonucu olarak Avrupalı tüketicilerin daha iyi fiyatlardan yararlanmakta olduklarını, Asya'nın doğal olarak düşük maliyet avantajının, ancak adil ticaret kuralları çerçevesinde haklı görülebileceğini vurguladı.
Spatharis "Avrupa tekstil sanayiinin ekonomik değişime uyum sağlamasını temin amacıyla, AB'nin gerekli şartlan sağlaması gerekmektedir. Bu hususta Tekstil Yüksek Seviye Grubu (High Level Group) çalışmalar yapmaktadır. 2005 yılı başında, ticarette liberalizasyon sonucu Çin'den yapılan ithalattaki aşın artışlar, AB üyesi ülkelerde alarm yaratmıştır. Bu konuda tekstil sektörüne özel gözetim tedbirleri uygulanmaktadır. AB tek taraflı tedbirler yerine diyalogdan yanadır" dedi.
Bilindiği gibi 10 Haziran 2005'te Avrupa Komisyonu ile Çin hükümeti arasında memorandum imzalanmıştı. Bu konuya da dikkat çeken Demos Spatharis konuşmasmda, AB sanayisinin, yenilik, yeniden yapılanma, araştırma ve beceri geliştirmeye yatırım gibi hususlara odaklanması gerektiğini vurguladı.
Bu arada Avrupa Komisyonu, küreselleşmenin gerçeklerini dikkate alma ihtiyacı ile ticareti savunma enstrümanlarını (TDI) gözden geçirme yönünde çalışma başlattı. Toplantıda bu konuyada dikkat çekilerek "Ticareti savunma enstrümanlarının uygulanması, Avrupa üreticileri, tüketicileri ve yanılmalarının menfaatlerini dengeleyerek yansıtmalıdır" görüşü ağırlık kazandı.. Bu hususta Eurocoton Genel Sekreteri Michele Anselme ise, söz konusu çalışmalarda Avrupa sanayinin temsilcilerinin muhakkak yer alması gerektiğini vurguladı.
Toplantıda, Eurocoton'a üye ülkelerin temsilcileri, Avrupa Komisyonu'nun ithalattaki değişimleri izlerken, sadece Avrupa'nın ithalat rakamlarını esas almaması gerektiğini, Çin'in, Hindistan'ın dış ticaret istatistilderinin de dikkate alınmasını vurguladılar. Bilindiği gibi Çin bazen Hong Kong, Macau, Vietnam gibi bazı uydu ülkeler üzerinden ihracat yapıyor. Bu durum da Çin'in bazı dönemlerde ithalat rakamlarına düşüş olarak yansıyor.
Avrupa Birliğinde ekonomik durum Genel kurulda AB'nin genel ekonomik durumununa ilişkin de değerlendirmeler yapıldı. Bu konudaki veriler ve tespitler ise şöyle:
• 2005 yılında Avrupa'da ekonomik büyüme açısından hayal kırıklığı oluştu. Euro bölgesinde GSYİH (Gayri Safi Yurtiçi Hasıla) yüzde 1.7 olarak gerçekleşti ve bir çok iktisatçı 2006 ve 2007 yıllarında da daha iyi sonuçlar beklemediklerini ilan etti.
• İşsizlik yüksek seviyede olup bu durum tüketicilerin güveninin azalmasına sebep oldu. Avrupa ekonomisindeki yavaşlama ile Çin'den ve diğer ülkelerden aşın miktarda ucuz ürün girişinin sebep olduğu sıkıntılı ekonomik ortamın yanı sıra, 2005 yılı AB'nin pamuklu ihracatı açısından da iyi bir yıl olmadı. Pamuklu ihracatı dünya pazarlarında düşüş gösterdi. Bunda Euro'nun ABD Doları karşısında güçlü değerinin de büyük etkisi oldu.
• Diğer taraftan, birtakım Asya ülkeleri para birimlerini yapay olarak düşük değerde tutarak, sanayilerinin rekabet gücüne destek verici bir politika izledi.

Bu hususta özellikle Çin önde geliyor.
• Avrupa sanayii, kademeli olarak büyük bir yapısal değişim yaşamakta. Kota sisteminin sona ermesi ve başlıca Çin'den olmak üzere aşırı miktarda ithalatın gerçekleşmesi sonucu, Avrupa tekstil sanayii üretiminin tümünü veya bölümlerini Avrupa ülkelerine sınırı olan ülkelerde veya hatta Asya'da olmak üzere düşük maliyetli ülkelere kaydırmakta. Dolayısıyla, bu sanayiler imalatçılıktan çıkıp, tüccar konumuna geçti. Bu durum maliyet faktörü açısından kaçınılmaz olmakla birlikte, dağıtım alanındaki değişimler süreci hızlandırdı.
• Bu yapısal değişimlerden en fazla etkilenen sektörler, tekstil sanayinin bir bölümünü oluşturmakta olup, yüksek kaliteli, yenilikçi, yaratıcı veya özel kullanım alanlarına yönelik tekstillerde eğilimler daha olumlu seyretmekte.
• Avrupa pamuklu sektörü, dünyada iplik sektöründeki fazla kapasitenin yarattığı meydan okuma ile karşı karşıya. Asya'da pamuklu sistemde arz ve talep arasındaki gittikçe büyüyen dengesizlik dünyanın geri kalan kısmına,olumsuz bir etki yaratmakta. Çin hâlâ büyük ölçüde yatırım yapmaya devam ediyor ve uluslararası piyasada pamuk ipliğinin fiyat açısından rekabet durumunun daha da kötüleşmesine sebep oluyor. Bu durumun en iyi kanıtı, tekstil piyasasındaki fiyat hareketlerine yansımakta. Dolayısıyla, hem Avrupa'da hem de ABD'de tekstil ithalat fiyatlarındaki eğilim, 1997 yılından beri düşüş göstermekte. 2005 yılında bu fiyat eğilimi daha kötüleşti.
• Dokuma sektöründe de, Çin başlıca yatırımcı ülkesi oldu. ITMF verilerine göre, son 5 yılda dünyada yeni mekiksiz tezgahların yüzde 67'sini Çin satın almıştır. Çin'i takip eden ülkeler, Türkiye (Yüzde 4.4), İtalya (Yüzde 3.5), Tayvan (Yüzde 2.4) ve Kore (Yüzde 1.9).

AB pamuklu tekstil sektörü
AB'ye üye 25 ülkede pamuk ipliği ve pamuklu dokuma sektörlerinde 2005 yılında birbirini takip eden beşinci yıl olmak üzere, satışlarda düşüş gerçekleşti.
Kısa elyaf (pamuklu sistem) iplik sektöründe, 2005 yılında, AB'ye üye 25 ülkede, iplik üretimi 2004 yılına göre yüzde 12.4 düşüş göstererek 879 bin 500 ton oldu. 1997-2005 yılları arasında pamuklu sistem iplik sektöründe üretim toplam olarak yüzde 40 geriledi.
Pamuklu sistemde dokuma sektörüne bakıldığında ise üretim 2004 yı-lındakinden daha fazla düşüş gösterdi. Pamuklu dokuma üretimi, 2005 yılında miktar bazında bir yıl öncesine göre yüzde 9.3 azalarak 829 bin 140 ton olarak gerçekleşti. 1997-2004 yılları arasındaki dönemde pamuklu sistem dokuma üretimi toplam olarak yüzd 25 düşüş gösterdi.



Avrupa pamuklu tekstil sanayiinin fiziki üretimi 2005 yılında ortalama olarak yüzde 11 azalma kaydetmiş olmasına rağmen, satış hasılatındaki ortalama düşüş daha az (-% 6,1) oldu. Bu durum pamuklu tekstil şirketleri arasında önemli farklılıklar olduğunu ortaya koydu. Avrupalı pamuklu tekstil sanayicilerinin satış miktarları ile değerleri arasındaki farklılıklar pamuklu tekstil ürünlerinin ortalama birim fiyatlarında önemli bir artışı yansıtmakta. Bu nedenle, Avrupa sanayiinin kalite ve yenilik yoluyla ürünlerinin katma değerini sürekli olarak yükseltmek için çaba sarfetmesi gerekmekte.
Avrupa pamuklu sanayiinin saüş hasılatı, 2005 yılında 19.8 milyar Euro oldu. Bunun yüzde 28'i dış pazarlara ihracat yoluyla gerçekleşti. Avrupa pamuklu tekstil sanayiinin satış hasılatı, Avrupa'nın tüm tekstil ve konfeksiyon satış hasılatımn yüzde10'unu oluşturmakta.
Avrupa iplik ve dokuma sektörleri 2005 yılı sonunda 156 bin 700 kişi istihdam ederken, 2004 yılı rakamlarıyla kıyaslandığında 15.500 kişinin işini kaybettiği de ortaya çıktı.

Ertekin Ashaboğlu Eurocoton Başkan Yardımcısı seçildi
Yunanistan da yapılan genel kurulda Eurocoton'un iki yıllık yeni yönetimi de belirlendi. Eurocoton Başkanı Dr. Carlo Burgi'nin (İtalya) görev süresi sona erdi. 2006-2008 dönemi için Eurocoton Başkanlığı'na ittifakla Thomas Lanaras (Yunanistan) seçildi. Tüzük değişikliği onaylanarak, Eurocoton eski Başkanı Jean-François Gribomont'a Onursal Başkan unvanı verildi. Eurocoton Başkan Yardımcılıklarına ise Fransa'dan Benoit Hacot ve Sendikamızdan Ertekin Ashaboğlu seçildiler.