ÇALIŞMA

ÖĞRENCİLERİN ÇALIŞMA İMKANLARI

F-1 vizem var ve çalışmak istiyorum

F-1 öğrencileri için, kampüs içi çalışma konusunda Göçmen ve Vatandaşlığa Kabul Hizmeti biriminden izin alınması zorunlu değildir. Kampüs çalışması, okul eğitim-öğretim süresince haftada 20 saatle ve yıllık tatil süresince de haftada 40 saatle sınırlıdır. İzin alınmasını gerektirmeyen kampüs çalışmasına ilaveten F-1 öğrencisinin yasal olarak çalışabileceği dört tür iş vardır. Bu dört tür iş ve başvuru prosedürü aşağıdaki gibidir:

a) Ekonomik güçlük sebebiyle kampüs dışında çalışma : F-1 öğrencisinin mali durumunda, "önceden tahmin edemediği bir değişiklik" meydana gelirse (kampüsteki işini veya burs, vs. gibi mali yardımı kaybetmek, döviz değerlerinde önemli dalgalanmaların meydana gelmesi, mali durumunda umulmadık değişikliklerin olması, tıbbi durumlar, vs.), öğrenci INS bürosuna kampüs dışında part-time bir işte çalışma talebinde bulunabilir (haftada yirmi saati aşmamak kaydıyla). Öğrencinin kampüs dışında çalışma talebinin uygun görülmesi, sadece ekonomik güçlüklere bağlı değildir. F-1 statüsündeki öğrenci aynı zamanda, en az bir akademik yılı (9 ay) tamamlamış olmalıdır.

b) Mezuniyetten sonraki staj eğitimi uygulaması (INS tarafından seçmeli staj uygulaması olarak adlandırılır): Öğretim sürecinin devamı olarak F-1 öğrencilerine, eğitimlerini tamamladıktan sonra bir Amerikan firmasında en fazla 12 ay çalışma izni verilir. Öğrenci, bu çalışma izni için, öğrenimini tamamlamadan doksan gün önce veya altmış gün sonraya kadar olan zaman diliminde başvuruda bulunmalıdır. Aksi takdirde, mezuniyet sonrasında uygulamalı staj programı için uygun görülmezler.

c) Co-op programları ve zorunlu staj devresi (INS tarafından müfredatla ilgili uygulamalı staj olarak adlandırılır): Öğrenciler zorunlu staj devresi için uygun görülmeden önce en az dokuz ay, F-1 statüsünü devam ettirmiş olmalıdırlar. Bu kural için tek istisnai durum, öğrencilerin derhal staj uygulamasına katılmalarını gerektiren bir mezuniyet programına kayıtlı olmaları halinde geçerlidir.

d) Mezuniyetten önce staj uygulaması (INS tarafından seçmeli staj uygulaması olarak adlandırılır): Bir F-1 öğrencisi INS bürosuna aşağıdaki durumlarda öğrencinin ana-dal programıyla doğrudan ilgili bir seçmeli staj uygulaması için yetkilendirilme konusunda başvuruda bulunabilir.

• Yıllık tatil süresince ve okulun açık olmadığı diğer zamanlarda öğrenci halen kayıtlı bulunuyorsa ve gelecek dönem içinde kayıt yaptırmayı düşünüyorsa
• Okulun açık olduğu dönemlerde staj uygulamasının haftada yirmi saati aşmaması şartıyla
• Öğrenci, lisans mezuniyeti ardından ihtisas veya doktora programında yer alıyorsa, tez ya da buna benzer bir ödev haricinde ders gereklerinin tamamlanmasının ardından
• Ana-dal programının tamamlanmasının ardından
• Mezuniyet töreni öncesinde

Unutmayın ki, F-1 öğrencisinin ABD'de yabancı öğrenci olarak geçirdiği ilk dokuz ayda, ne olursa olsun, kampus dışında çalışması kanunen yasaktır.

M-1 vizem var ve çalışmak istiyorum

ABD'de M-1 vizesine sahip öğrenciler için belli başlı kanuni çalışma şekilleri vardır. M-1 öğrencileri, pratik eğitim dışında INS'nin izni olmaksızın çalışmamalıdır. Bu kurallar, öğrencinin M-1 vizesi alırken bu ülkede çalışmaya ihtiyaç duymadan eğitim alacağı ve bu masrafları karşılayabileceği varsayıldığı için çok katıdır.

M-1 öğrencileri, INS'ye iş başvurusu için I-20ID ve I-765 "çalışma izni için başvuru" formunu doldururken okul danışmanlarının tavsiyelerini kullanmalıdır. I-765 formundaki yönergeler öğrencilerin çalışması, başvuru ücreti ve nereye başvuru yapılacağı ile ilgili sorulara cevap verecektir.

Unutmayın ki, okul danışmanınızın düzenlediği I-20ID formu veya INS' den aldığınız I-688B formu olmaksızın kampus dışında veya pratik eğitim için çalışmak dışında hiçbir işte çalışmamalısınız. Eğer izinsiz çalışırken yakalanırsanız, sınır dışı edilirsiniz.

J-1 vizem var ve çalışmak istiyorum
J-1 öğrencileri için iki tür çalışma imkanı bulunmaktadır.

a) Kampüste veya kampüs dışında çalışma: Ziyaretçi değişim statüsünü kazandıktan sonra önemli bir mali ihtiyaç anında öğrencinin çalışması gerekebilir. F-1 öğrencileri gibi J-1 öğrencileri de kimseden izin almadan kampüs sınırları dahilinde çalışabilirler. Tabi ki bu iş, kendi eğitim alanlarıyla ilgili öğretmenlik ya da araştırma asistanlığı gibi bir iş olmalıdır.

b) Mezuniyetten sonraki staj uygulaması : Öğrencinin kendi eğitim alanında, öğrenim sürecinin devamına yönelik bir çalışmadır. J-1 öğrencisi bu tarz bir staj uygulamasında 18 aya kadar çalışabilir.

'Sosyal Güvenlik Numarası' nedir ve nasıl alınır?

Amerikan vatandaşlarından, çalıştığı yıllarda maaşından belli bir miktar kesilir ve bu kesilen miktar emekli olduklarında kendilerine geri ödenir. İşte bu sistemin düzenlenmesi için herkese bir numara verilir. Bu, Sosyal Güvenlik Numarasıdır. Amerikan vatandaşı olmayanlar da bazı zorunlu yükümlülükleri yerine getirdikleri sürece sosyal güvenlik numarası edinebilirler.

Amerika'da yaşayan bir yabancı olarak, eğer Amerika'da kampüs içinde ya da dışında çalışarak para kazanıyorsanız, bir Sosyal Güvenlik Numaranızın olması zorunludur.

A) F-1 öğrencileri

Çalışma izni alınmışsa, sosyal güvenlik katkıları için F-1 öğrencilerinin ücretlerinde kesinti yapılmaz. Daha fazla bilgi herhangi bir Sosyal Güvenlik Bürosunda mevcut olan 'Yabancı Öğrenciler ve Ziyaretçiler için Sosyal Güvenlik Sigortası' başlıklı bültenden edinilebilir.

B) J-1 öğrencileri

J-1 öğrencilerine ve diğer değişim programları çerçevesinde gelen ziyaretçilere, program sponsorları tarafından sosyal sigorta vergisine tabi tutulmaksınız çalışma izni verilir.

Çalışma ruhsatı nedir?

Amerika Birleşik Devletleri'nde işverenler, yanlarında çalıştırdıkları işçilerin uyruğuna bakmaksızın, çalışma izni olup olmadığından emin olmak zorundadırlar.

Eğer göçmenseniz, Amerika'da bir işe başvurabilmeniz ve sizin o ülkede herhangi bir işte çalışma iznine sahip olduğunuzu kanıtlayabilmeniz için "Employment Authorization Document (EAD)" olarak isimlendirilen "çalışma ruhsatı" gerekebilir. Bu belgeyi aldıktan sonra altı ay içerisinde yenilemeniz gerekmektedir.

Almış olduğunuz belgenin çalınması, kaybolması veya işe yaramaz duruma gelmesi halinde, bu belgeyi yeniden çıkarmanız mümkündür. Ayrıca, isminizin yanlış yazılmış olması veya herhangi yanlış bir bilginin bulunması durumunda, bu belgeyi yeniden çıkarabilirsiniz.

Çalışma ruhsatı benim için gerekli mi?

Çalışma ruhsatı (EAD) alabilmek için düzenlenen uygulamalar sınırlandırılmamıştır. Bu uygulamalardan siyasi mülteciler, geçici süreyle bu ruhsat için başvuranlar, normal yollardan sığınma talep edenler, belirli alanlarda çalışmak isteyen öğrenciler yararlanabilir. Müracaatların değerlendirilmesi, ikamet durumuna göre değişebilmektedir.

Resmi olarak sürekli ikamet etme hakkı tanınmış ise veya şartlı olarak bu sağlanmışsa bu belgeyi (EAD) almanıza gerek yoktur. Size verilmiş olan Yeşil Kart (Green Card), Amerika Birleşik Devletleri'nde çalışabileceğinizi göstermektedir. Aynı şekilde, özel bir konuda uzman iseniz, bu ruhsatı almanıza gerek yoktur.

Çalışma ruhsatı için nasıl başvurabilirim?

Başvurunuzu, yaşadığınız yerde size yardımcı olacak INS Service Center 'a 1-765 Formu ile yapabilirsiniz. Formlarınızı bilgisayar üzerinden veya postayla gönderebilirsiniz. Başvuru formunuzu yeniden dikkatlice okuyun ve gerekli olan fotoğraf, ücret ve belgeleri gönderin.

Eğer bu kurumdan 90 gün içerisinde bir Çalışma Ruhsatı alamazsanız, 30 günlük geçici bir çalışma belgesi alabilirsiniz. Daha sonra, sizin bulunduğunuz bölgedeki "INS District Office"e, kimliğiniz ve gerekli belgelerle başvurabilirsiniz.

Alamama durumunda, çalışma ruhsatı için temyize gitme hakkım var mı?

Başvurunuz değerlendirmeye alınmamışsa, başvurunuzun neden değerlendirmeye alınmadığını anlatan bir mektup alacaksınız. Bir üst kurumdan müracaatınızla ilgili olumsuz bir yanıt gelmiştir ve yeniden müracaat edemezsiniz. Ancak, uygun olmayan bir karar olarak bu kuruluşa itirazda bulunabilirsiniz. Belgeler yeniden doldurarak kurumun bunları tekrar gözden geçirmesini isteyebilirsiniz. Doldurduğunuz bu belgelerde bazı gerçekleri ispatlamak için deliller öne sürmelisiniz. Ayrıca, bu belgelerde mevcut bilgilerin doğru olduğuna dair yazılı bir sözleşme doldurmalısınız. Bu itirazınızda, müracaatınızla ilgili kanunların yanlış uygulandığını veya bu kurumun hatasını dile getirmelisiniz. Daha sonra ise yanlış olan bu kararı ve kararın verildiği zamanı belirtmelisiniz.